ដំណាំកាកាវ (Cocoa bean)

កាកាវដំណាំកំពុងមានការដាំដុះនៅបណ្តាលខេត្តមួយចំនួនដូចជា រតនគិរី មណ្ឌល់គិរី ស្ទឹងត្រែង… ដំណាំនេះអោយផលចន្លោះ 2-3ឆ្នាំ ហើយអាចប្រមូលរហូតដល់៦០ឆ្នាំ។ ទិន្នផលចន្លោះ 10-30 តោន/ឆ្នាំ មួយឆ្នាំប្រមូលផល២ដង។
• ការជ្រើសរើសដី
- ដើមកាកាវមិនរើសដីទេក្នុងការដាំដុះ ប៉ុន្តែវាត្រូវការដីដែលមានស្រទាប់វប្បកម្មក្រាស់លើសពី ៣០ cm , ទឹកក្រោមដីជ្រៅជាង ១,៥ m , តើដីមានកម្រិត pH ធំជាង៥? ប្រសិនបើដីមានជាតិអាស៊ីតត្រូវបន្ថែមកំបោរ។ ដើមកាកាវអាចដាំដុះបាននៅលើដីជម្រាល៤៥ ដឺក្រេ។ បន្ថែមពីនេះ ដីក្រហមបាសាល ដីល្បាប់ចាស់ ដីខ្លាញ់ក្តាម ដីល្បាយខ្សាច់មាត់ទន្លេ ដីខ្មៅ ដីភ្នំ សូម្បីតែដីដាំដំណាំចម្រុះក៏អាចដាំកាកាវបានដែរ។
- រដូវដាំដុះ៖ ពេលវេលាដាំល្អបំផុតគឺនៅដើមរដូវវស្សាមានភ្លៀងធ្លាក់ជោគជាំ ចាប់ផ្តើមដាំពីខែ មិថុនា ។ ប្រសិនបើយឺតក្នុងការដាំដុះក្នុងរដូវវស្សា វាចាំបាច់ត្រូវការស្រោចទឹកយ៉ាងច្រើនក្នុងរដូវប្រាំង។
- ដង់ស៊ីតេ ៖ សម្រាប់តំបន់ដែលសំបូរទៅដោយសំណើម៖ ដង់ស៊ីតេ 3x3 m ឬ 3.5x3 m ចំពោះដីមិនល្អ៖ ដង់ស៊ីតេ 3x2.5m ឬ 2.5x25 m ក្នុងមួយហិចតាចន្លោះពី1100-1600ដើម។ ចំពោះដីជម្រាលត្រូវដាំតាមខ្សែនៃជម្រាល។
- កាកាវដាំជាមួយរុក្ខជាតិផ្សេងៗ ៖ អាចដាំលាយជាមួយដើមឈើឬដំណាំដូចជា អាកាស្យា កាហ្វេ ឬ ប្រភេទឈើប្រណីតផ្សេងៗ ប៉ុន្តែកាកាវមិនគួរដាំជាមួយដំណាំដែលបង្កឲ្យមានជំងឺទៅលើកាកាវទេ ដូចជាទុរេន កៅស៊ូ សាវម៉ាវ ស្វាយ ស្វាយចន្ទី ខ្នុរ ដែលជាមានប្រភេទជំងឺផ្សិត។
• ការជីករណ្តៅ
- ទំហំដីនៃការជីកនោះគឺ 50 x 50 x 50 cm ឬក៏ 40 x 40 x 40 cm ( ជម្រៅ ទទឹង បណ្តោយ)
- ចំពោះដីដែលមានសទ្រាប់ដីតិចជាង 30 cm ស្រទាប់ដីទាបត្រូវការជីក រណ្តៅធំនិងជ្រៅជាងរណ្តៅធម្មតា។
• បច្ចេកទេសក្នងការលាយជីដាក់ក្នុងរណ្តៅ
- លាយដីជាមួយលាមកសត្វ ហើយនឹង ជីផូស្វ័រ នឹងម្សៅកំបោរនៅក្នុងរណ្តៅ (រួមផ្សំជាមួយការបាញ់ថ្នាំ Lenfos 50EC ) ។

• របៀបដាំ
- ជ្រើសរើសដើមមាំមួន ស្លឹកលូតលាស់ស្មើគ្នា ពណ៌បៃតងចាស់ ដើមឥតពិការ។ អាយុកាលនៃដើម ប្រមាណពី ៤ ទៅ ៦ ខែ កំពស់បានពី ៣០ ទៅ ៥០ សង់ទីម៉ែត្រ។ ដាក់ថង់ដើមពូជចូលកណ្តាលរណ្តៅ មាត់ថង់ស្មើនិងផ្ទៃមុខដី លុបដីជុំវិញរួចប្រើដៃសង្កត់ចុះស្រាលៗ ចៀសវាងធ្វើអោយបែកថង់។ ស្រោចទឹកនិងផ្អាប់គល់រក្សាសំណើមបន្ទាប់ពីដាំហើយភ្លាម។

• សន្លឹកឈើ និងចន្លោះដើម
- រដូវប្រាំង ដោយសារឥទ្ធិពលនៃខ្យល់មូសុងភាគខាងជើងឆៀងខាងកើត នៅចន្លោះជួរដើមឈើ ដែលបណ្តាលឱ្យមានខ្យល់បក់ខ្លាំងធ្វើឲ្យដើម កាកាវមានការខូចខាត (ស្លឹកកាកាវខូច) ។ ខ្យល់បក់ខ្លាំងបណ្តាលឱ្យបាក់មែកធ្វើឲ្យខូចខាតដល់ដំណើរការលូតលាស់របស់រុក្ខជាតិ ហើយទិន្នផលត្រូវខូចខាត។ ហេតុដូច្នេះវាចាំបាច់ក្នុងការដាំដើមកាកាវ នៅចន្លោះដើមឈើហូបផ្លែដ៏ទៃទៀត (យោងទៅតាមសណ្ឋានដី និងអាស្រ័យលើដី) ។ ប្រសិនដីរៀនព្រៃថ្មី ត្រូវរក្សាទុកព្រៃខ្លះដើម្បីធ្វើជារនាំងការពារខ្យល់។
- ដើមឈើមានម្លប់៖ តាមរយៈលទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវនៅក្នុងប្រទេសខ្លះ ចំការកាកាវដែលគ្មានម្លប់ដើមឈើ ទទួលទិន្នផលខ្ពស់ជាងចំការកាកាវដែលមានដើមឈើម្លប់។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយនៅក្នុងដំណាក់កាលដំបូង វាចាំបាច់ត្រូវការមានម្លប់ដើមឈើ ហើយបន្ទាប់មកកាត់បន្ថយបន្តិចម្តង ៗ។

កូនដើមកាកាវត្រូវបានដាំឆ្លាស់ក្រោមម្លប់ឈើដើម្បីឆ្លៀតប្រើប្រាស់ម្លប់

• ការថែទាំជីសម្រាប់កាកាវ
ដើមកាកាវមានប្រព័ន្ធឫសរាក់ដូច្នេះហើយគប្បីចំណាំដាក់ជីតែស្រទាប់ដីមុខលើ
- លាមកសត្វ៖
+លាមក 5-10 m3/ហត
+ម្សៅកំបោរ 300-500 kg/ហត
+ជីផូស្វាត 200-300 kg /ហត
(លាយជាមួយដីស្រទាប់ខាងលើ ហើយចាក់បំពេញរណ្តៅមុនពេលដាំ)។

- ការប្រើ់ប្រាស់ជីគីមី៖ ជីចម្រុះ NPK គួរតែត្រូវបានប្រើ។ ចំពោះដីដែលគ្មានដំណាំឧស្សាហកម្ម (កាហ្វេ) ប្រើ NPK 16: 16: 8 (សមាមាត្រ 1: 1: 0,5) ។ ចំពោះដីនៅក្រោមដំណាំឧស្សាហកម្មត្រូវការប្តូរទៅជាកាកាវ? កាកាវគួរប្រើ NPK 16: 8: 16 (សមាមាត្រ 1: 0.5: 1)

- កំរិតប្រើជី៖ ការដាំដុះថ្មី NPK 16: 16: 8: 200 - 250 kg/ហត។ សម្រាប់ឆ្នាំទី 1 NPK 16: 16: 8: 400 - 500kg/ហត ឆ្នាំទី 2 NPK 16: 16: 8: 700 - 800kg/ហត ឆ្នាំទី 3 NPK 16: 16: 8: 900- 1000 kg/ហត។
- ដាំណាំថ្មី៖ បែងចែកបរិមាណជីខាងលើអនុវត្ត 1 ដងក្នុងមួយខែ។
- ឆ្នាំទី 1 ទី 2 និងទី 3 តម្រូវឲ្យដាក់ជីនៅខែឧសភា កក្កដា និងកញ្ញា។
***ចាំណាំ
រុក្ខជាតិលូតលាស់ល្អចំណាយជីតិច រុក្ខជាតិលូតលាស់មិនសូវល្អចំណាយជីច្រើន
• បច្ចេកទេសសម្រាប់ដំណើរការ និងការផលិត
- ជាទូទៅ ត្រូវតែមានខ្យល់ចេញចូលខាងក្រោម ហើយផ្នែកខាងលើត្រូវតែមានម្លប់សម្រាប់រាងកាយ។ ការផលិតស្លឹកគឺអាស្រ័យលើដើមរបស់វា ដូច្នេះ ចាំបាច់ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ននូវរូបរាងដើមកាកាវ ប៉ុន្តែត្រូវប្រាកដថាស្លឹកត្រូវបានចែកចាយរាបស្មើនៅគ្រប់ទិស ទាំងអស់មិនមានមែកណាខ្ពស់ពេកឬទាបពេកទេ។
- កុំទុកដើមកាកាវអោយនៅមានតែមែកតែមួយឲ្យសោះ។ កម្ពស់មែកសាខាដែលល្អបំផុតគឺ 1.4-1.6 m។ ត្រូវតាក់តែងមែកឲ្យទៀងទាត់។ ក្នុងករណីមានដើមកាកាវទាប (ដោយគ្មានដើមឈើម្លប់) ត្រូវថែទាំពន្លក់ដើម្បីកពន្លល់នោះដុះឡើងទៅលើ។
- ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ត្រូវកាត់ចោលនូវមែកដែលដុះបញ្ច្រាស់ មែកទន់ខ្សោយ មែកស្ងួត មែកកើតជំងឺ។ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ កាត់មែកប្រមាណជា ៣ ដង។